منابع مشابه بیشتر ...

626118cc57bba.JPG

الحقبة التأسیسیة للتشیع الاثني عشري: حوار الحدیث بین قم وبغداد تألیف الدکتور أندرو ج. نیومان؛ عرض ودراسة

علی زهیر هاشم الصراف

خلّف المستشرقون أسلاف الباحثین الغربیین حالیاً تراثاً لا بأس به من الدراسات المشرقیة والإسلامیة إستفاد منه هؤلاء الباحثون، فالإستشراق تحوّل إلى مجالات علمیة بحتة أصبحت تدرسها الکلیات ومراکز الأبحاث، لکنّ تلک الأبحاث بقیت تخدم أهداف ومصالح الغرب الإمبریالیة فی بعض الموارد، إلا أن الکثیر منها حالیاً نابعة عن وجدان باحثین غربیین أحرار یصنّفون الکتب والأبحاث من أجل إرضاء أطماحهم البحثیة واستکمالاً لمسیرتهم العلمیة. ومن جملة الحقول البحثیة المهمة التی کتب فیها الباحثون الغربیون الکثیر من هذه الدراسات، هی الدراسات الإسلامیة والحدیث الشریف منها بالتحدید سیّما الحدیث الشیعی. ومن هؤلاء الباحثین المعاصرین أستاذ جامعة إدینبرا الدکتور أندرو ج. نیومان الذی شهدنا له العدید من المساهمات فی حقل الفکر الإمامی وبالتحدید دراساته فی الحدیث الشیعی وجهود علماء الإمامیة فی العصر الصفوی وتحدیداً فی موضوع جدلیة الدین والعلماء مع السیاسة ورجالها. وما نهدف إلیه من دراستنا هذه هو نقد کتاب الباحث نیومان الهامّ عن تاریخ الحدیث الشیعی فی القرون التأسیسیة للمذهب الإمامی وأثر النهجَین الفکریَین الهامَّین عند علماء الإمامیة وهما: النهج الأصولی والنهج الإخباری الذی یمثله قم والقمّیون آنذاک فی تدوین أقدم ثلاثة مجامیع روائیة عند الشیعة الإمامیة: المحاسن للبرقی (توفی بین 274ـ280 ه‍/ 887ـ893 م) وبصائر الدرجات للصفّار القمّی (ت 290 ه‍/ 903 م) والکافی فی علم الدین للکلینی الرازی (ت 329 ه‍/ 941 م) وفق منهج التحلیل التاریخی والإستقرائی للنصوص التاریخیة والروائیة سیّما من تلک الکتب.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58a4155ccf262.png

تشیع و انقلاب ایران 1357

حمیدرضا اخوان مفرد

در این مقاله تلاش می شود تا بدین سوال پاسخ شود که چرا تشیع به مثابه یک مذهب ظاهر شده و در وجه ایدئولوژی در روند بسیج مردمی منجر به انقلاب ایران با اقبال عمومی رو به رو گردید و در اصطلاح فنی هژمونی یا تفوق یافت ؟ گرچه پاسخ این سوال را باید در تحولات و پتانسیل درونی اسلام شیعی از یک سو و شرایط عینی جامعه از سوی دیگر جستجو کرد ، لکن نگارنده در این مقاله مختصر بر این فرضیه تاکید می کند که ؛ مقبولیت ، مشروعیت و در دسترس بودن اسلام شیعی و اینکه اقبال بدان نیاز به پذیرش آیینی نو نداشت از مهم ترین دلایل هژمونیک شدن آن بوده است.

تاریخ/تاریخ عمومی/از 1357 تا کنون دوران انقلاب اسلامی
مقاله
5836886a7a1a9.png

ایدئولوژی انقلابی امام خمینی احیای تشیع

حمیدرضا اخوان مفرد

ایدئولوژی یکی از ارکان بسیج سیاسی منجر به انقلاب است و نقش قابل توجهی در پیدایش اوضاع انقلابی و چگونگی وقوع بسیج انقلابی دارد. ایفای نقش قابل توجه اسلام شیعی در انقلاب اسلامی ایران توجه محققان را به اهمیت فرهنگ، ایدئولوژی و کار ویژه های آن ها در بسیج، وقوع انقلاب و ماهیت نظام های انقلابی جلب کرد. به طوری که رهیافت تاکید کننده بر اهمیت فرهنگ و ایدئولوژی در انقلاب جای گاه ویژه ای در میان سایر رهیافت ها به دست آورد. هم چنین در سال های اخیر تحقیقات نظری بر محور پرسش مجدد از نقش فرهنگ و ایدئولوژی بسیار فعال شده است.() از جمله به دنبال انتقادات وارد بر رهیافت های ساختار گرایانه دولت، محور فرهنگ و ایدئولوژی در چنین تبیین هایی بدون آن که نقش کلیدی بیابند، محلی از اعراب پیدا کرده اند. به طور مثال تلااسکاچیل - (T.Shocpol) که با دید ساختار گرایانه، مطالعه عمیقی روی انقلاب های فرانسه، روسیه و چین انجام داد و نتیجه آن را در کتاب دولت ها و انقلاب اجتماعی() ارائه کرد و برای یک دهه، محافل علمی را با نظریه فوق تحت تاثیر قرار داد - در مقاله ای که متعاقب وقوع انقلاب اسلامی ایران نوشت، اعتراف می کند

تاریخ/مبانی و کلیات/کلیات
مقاله