کتابخانه مجازی ادبیات

شیعیان در جهان اسلام از بعد نظری دیدگاه سیاسی خاصی دارند، اما در عمل، از حکومت‌های مختلفی در شرایط کنونی جهان اسلام دفاع می‌کنند. عوامل مختلفی می‌تواند در این مسئله دخیل باشد، اما فرضیه مقاله این است که وضعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک شیعیان، نقش مهمی در حمایت عملی آنها از این الگوهای متفاوت دارد. بنابراین، پرسش اصلی این است که کدام عوامل ژئوپلتیکی بر الگوی سیاسی مورد حمایت شیعیان در کشورهای مختلف اثرگذار بوده‌اند؟ برای بررسی این موضوع، ضمن بحثی تئوریک درباره نحوه تأثیر ژئوپلتیک بر اندیشه سیاسی، می‌کوشیم تا عوامل مهم اثرگذار بر اندیشه سیاسی شیعیان را که موجب حمایت آنها از الگوهای مختلف سیاسی شده است، تبیین کنیم.

وقوع انقلاب اسلامي ايران، آثار عميق، گسترده و متفاوتي بر نظريه پردازان غربي گذاشت و در عصري كه حضور دين در جامعه پايان يافته تلقي مي شد، چالش هاي فراواني را براي دنياي غرب ايجاد كرد و در پي آن، موجي از نظريه پردازان غرب توجه خود را به انقلاب ايران معطوف ساختند. از آنجا كه مذهبي بودن انقلاب اسلامي، يكي از ويژگي هاي آن به شمار مي رود، و با توجه به پيروي اكثريت مردم ايران از مذهب تشيع، برخي از نظريه پردازان انقلاب اسلامي، اين پديده را با چنين ديدگاهي مطالعه كرده اند. مستشرقان پس از يك غفلت طولاني، به نقش و اهميت مكتب تشيع و كارايي آن در رويدادهاي سياسي و اجتماعي در ايران پي بردند و اعتراف كردند كه چه پتانسيلي در مذهب تشيع و اعتقادات شيعيان نهفته است. انديشمندان غربي در مورد انقلاب ايران، نقش مذهب را بسيار چشمگير مي دانند كه توانسته است گروه هاي غيرمذهبي يا شبه مذهبي را نيز تحت تاثير خود قرار دهد. مكتب تشيع با معارف عميقي چون اعتقاد به مهدويت، وجود روحانيون و مراجع و رهبري ديني، عاشورا، شهادت، وحدت و اتحاد توانسته است بزرگ ترين انقلاب قرن را رقم بزند كه درك اين انقلاب براي بسياري از انديشمندان دشوار است.