کتابخانه مجازی ادبیات

نوشته اى که از نظر خوانندگان عزیز مى گذرد ترجمه مقاله استاد ابراهیم احمد با عنوان : ( الصوم عندالفاطمیین) است که به طور خلاصه در باب اختلاف هلال در کشورهاى مختلف اسلامى بحث مى کند. نویسنده سعى دارد ضمن نشان دادن راه حلى براى برطرف ساختن این مساله یک روش عملى یکسان را دراحتساب ماههاى قمرى ارائه دهد تا آغاز وانجام این ماهها خصوصا ماه مبارک رمضان و دو عید فطر و قربان در همه بلاداسلامى در یک روز باشد واز بروزاختلاف جلوگیرى شود و در همین راستا قواعد واصول( فاطمیان) را توصیه مى کند ( البته نه به صورت یک راه حل قطعى ) تا شاید محققین دیگر نیز با توجه به نظریات گوناگون به یک نتیجه کافى و نهایى دست پیدا کنند.

خویشاوندی نسبی عباسیان با خاندان رسالت، پیروی از امیرالمؤمنین حضرت علی‌(ع) در برابر امویان، پی‎گیری خون‌خواهی شهیدان عاشورا، شعارهایی مانند الرضا من آل محمد و یا منصور و گزارش‌هایی درباره منصور و مهدی بودن فرزندان آنان، زمینه‌ای فراهم آورده بود که عباسیان در دوره پیش از خلافت دارای گرایش شیعی و مانند کیسانیه و زیدیه از گروه‌های شیعی شمرده شود. همسانی و همسویی ماهیت جنبش عباسیان با این نمادهای شیعی از موضوعات شایسته پژوهش است. این مقاله با روش گردآوری داده‎ها و تتبع کتابخانه‌ای و با رویکرد وصفی و تحلیلی به بررسی انتقادی ماهیت جنبش شیعی عباسیان می‌پردازد. این ارزیابی نیازمند سنجه‌هایی در زمینه جایگاه اجتماعی جنبش، جایگاه دینی رهبران جنبش، رفتار رهبران عباسی، انگیزه و اهداف جنبش و دست‌آورد جنبش برای شیعیان است تا میزان باور و همراهی عباسیان با اندیشه‌های شیعی در فرآیند جنبش تا دست‌یابی به خلافت روشن گردد. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده آن است که هم‌گرایی جنبش عباسیان با باورهای شیعی در یک فرآیند پنهان چرخش داشته است و گام‌به‌گام به اندیشه‌های گروه‌های رقیب شیعه گرایش پیدا کرده‌ است.

فرهنگ مهم‏ترين مؤلفه زمينه‏ساز تحول و توسعه در هر جامعه‏اى است. براى دست‏يابى به اين مهم، وجود يك الگوى فرهنگى مناسب براى ارتقاء فرهنگ فردى و اجتماعى، ضرورت دارد. انتخاب الگوى درست، نيازمند تعريف و بازشناسى بهترين اين الگوهاست. به همين دليل، اين مقاله مى‏كوشد با بررسى سيره و رفتار امام كاظم (ع) در مواجهه با اوضاع فرهنگى، سياسى و اجتماعى موجود در جامعه و چگونگى به‏كارگيرى ابزارهاى فرهنگ‏ساز، در جهت بازتوليد الگوى دينى متناسب با مقتضيات زمان گام بردارد. در همين جهت، ضمن تعريف برخى از مفاهيم اصلى و بررسى مقدماتى اوضاع سياسى- اجتماعى آن عصر، با بهره‏گيرى از گزارش‏هاى تاريخى از منابع حديثى شيعه، به شيوه‏هاى رفتار حضرت در جهت فرهنگ‏سازى براى رهبرى جامعه پرداخته شد. مهم‏ترين دستاورد اين مقاله، ارائه برنامه‏هاى راهبردى براى توسعه فرهنگ دينى با تأكيد بر نقش گفتمانى آموزه‏هاى قرآن در تربيت فرهنگى جامعه و توليد فرهنگ دينى، توسعه علوم به عنوان يكى از مهم‏ترين ابزارهاى فرهنگ‏ساز و اهتمام به رونق برنامه راهبردى و عملى شبكه سازمان‏يافته وكالت، براى مديريت فرهنگى جامعه شيعه، از سيره امام كاظم (ع) است.