سید محمدباقر صدر (زاده ۱۳۱۳ ـ ۱۳۵۳ و درگذشته ۱۳۵۹ ـ ۱۴۰۰) فقیه شیعه و فعال سیاسی عراقی بود. که گاه به شهید خامس نیز لقب گرفته است. ولادت سید محمدباقر صدر از خاندان صدر در ۱۰ اسفند ۱۳۱۳ (برابر ۲۵ ذیالقعده ۱۳۵۳) در شهر کاظمین به دنیا آمد. پدرش سید حیدر صدرعاملی بود. مادرش دختر شیخ عبدالحسین آلیاسین بود. در ۱۴ سالگی پدرش را از دست داد و زیر نظر مادر و برادرش سید اسماعیل صدر قرار گرفت. اقامت در نجف در سال ۱۳۲۵ هجری خورشیدی که دوازده ساله بود به همراه برادرش سید اسماعیل به نجف اشرف رفت تا نزد اساتید مشهور حوزه علمیه آن شهر به تحصیلات عالی بپردازد. او بخشی از سطوح را نزد برادرش آموخت. دوره عالی فقه و اصول را نزد سید ابوالقاسم خویی و شیخ محمدرضا آل یاسین گذراند. فلسفه اسلامی (اسفار ملاصدرا) را از صدرا بادکوبهای آموخت و در کنار آن فلسفه غرب و نظرات فلاسفه غیرمسلمان را هم آموخت. گفته شده وی در دروس علامه جعفری در این زمینه شرکت کرده است. او در فلسفه، اقتصاد، منطق، اخلاق، تفسیر و تاریخ نیز مطالعه و تحقیقاتی داشت. وی را میتوان بنیانگذار منطق استقرائی در حوزه دانست. فعالیتهای اجتماعی · تاسیس حزب الدعوه در سال ۱۳۷۷ هجری قمری · همکاری با جماعة العلماء در نجف · انتشار مجله الاضواء در سال ۱۹۶۱ میلادی مبارزات پس از درگذشت محسن حکیم به دنبال یک نبرد طولانی با حزب بعث عراق به تدریج صدر به عنوان یک رهبر شناخته شده مورد توجه مردم قرار گرفت. او به علت مبارزاتش با حکومت بعثی عراق بارها توسط حکومت عراق دستگیر و زندانی شد. در آخرین مرحله وی را در خانه خود زندانی کردند و از رفتوآمد مردم به خانه او به طور جدی جلوگیری نمودند. کشته شدن سرانجام در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۵۹ (۱۹ جمادیالاول ۱۴۰۰) او را دستگیر کردند و به بغداد بردند و در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ (۲۲ جمادیالاول ۱۴۰۰) صدام حسین وی و خواهرشبنتالهدی صدر را کشت.