آیین اهل حق یکی از مسلک های التقاطی در غرب ایران است که زادگاه آن در هورامان اما رشد و گسترش آن در استان کرمانشاه می-باشد. در مورد تاریخ پیدایش آیین اهل حق مطلب مستند و استواری در کتب تاریخ و ملل و نحل در دست نیست. اما با این وجود برخی تاریخ پیدایش آیین اهل حق را مربوط به قرن دوم می دانند که تا قرن هفتم به صورت سینه به سینه حفظ و جزء اسرار بوده است. این مسلک در سال 640 هجری تحت رهبری شخصی به نام «سلطان اسحاق» یا به زبان محلی «سلطان سهاک» رواج پیدا می کند. این آیین، دارای آداب و رسوم خاصی می باشد که از جمله آن، اعتقاد به حلول یا تجلی ذات حق در جامه بشر، سرسپاری و داشتن «پیر» و « دلیل» و به جم خانه رفتن است. بنابراین، در نوشتار حاضر، به شکل گیری آیین اهل حق، که شامل مباحثی چون پیدایش، بزرگان و مؤسسان، اعتقادات و آداب و رسوم می-باشد، پرداخته می شود.روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی می باشد که از منابع تاریخی دست اول بهره برده شده است. همچنین تکیه اصلی این جستار بر رساله «سرانجام» به عنوان مهمترین منبع مکتوب اهل حق قرار دارد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

59466d8ae05ee.jpg

عوامل مؤثر بر مناسبات علویان یمن با خلافت عباسی (از 280 الی 444 ه.ق)

هاشم آقاجری

دولـت زیـدی علویـان در یمـن حـدود اواخـر سـدة سـوم هجـری شـکل گرفـت . خلافـت عباسـی هیـچ گاه آن را بـه رسـمیت نشـناخت و آن هـا نیـز خلیفـه عباسـی را مشـروع نمی دانســتند. بــا ایــن حــال دو دولــت بــا یکدیگــر روابطــی داشــتند و عوامــل متعــددی ماننــد مذهـب ، جغرافیـا، اجتمـاع و سیاسـت نیـز بـر ایـن روابـط مؤثـر بـود. ایـن تحقیـق بـه شـکل کتابخانــه ای و بــا اتــکاء بــه منابــع دســت اول فارســی و عربــی و همچنیــن تحقیقــات روز محققیـن جمـع آوری شـده اسـت . هـدف تحقیـق ، بیـان نـوع روابـط دو دولـت و عوامـل مؤثـر بـر ایـن روابـط اسـت . تفـاوت مذهبـی چـه تأثیـری در روابـط دو دولـت داشـت ؟ و یـا این کـه اختلافـات قبیلـه ای بیـن اعـراب شـمالی و جنوبـی و هم چنیـن عوامـل جغرافیایـی و سیاسـی ، ایـن مناسـبات را بـه چـه سـوی سـوق داد. مذهـب بـه همـراه جغرافیـا و مبانـی اجتماعـی ، عواملـی برهـم زننـده و موجـب واگرائـی بودنـد. امـا عامـل سیاسـی توانسـت دوسـویه عمـل کـرده و در برخـی مـوارد، موجـب نزدیکـی دو دولـت گـردد

تاریخ/تاریخ عمومی/از سال 329 تا آخر آل بویه
مقاله