این مقاله اصل عدل را از نظر شیعه بررسی میکند و برای آن جایگاه محوری ویژهای در نظر میگیرد و از این منظر به ارتباط آن با اصول دیگر میپردازد و برهانی بر توحید و عصمت استخراج و اقامه میکند،سپس از سخنان پیامبر اکرم(ص)مؤیدی بر دیدگاه خود دربارهء عدل عرضه میدارد و حاصل چنین دیدگاهی را برای پاسخگویی به پرسش اساسی«انتظار بشر از دین»به کار میبندد و در پایان نتیجه میگیرد که از نظر این مکتب،موجهترین انتظاری که یک شیعه میتواند از دین داشته باشد همان وعدهای است که دین خود متعهد به انجام آن شده است و آن تحقق عدالت به معنای جامع آن است،معنای جامعی که متضمن اصول دیگر نیز میباشد.
دو شهر قم و نیشابور ازجمله حوزه های مهمی بودند که از نیمه دوم قرن دوم به بعد و پس از افول حوزه کوفه، جمع کثیری از محدثان و اصحاب شیعی را در خود جای دادند. این دو مرکز در ترکیب اجتماعی صحابه ساکن آن ها، جهت گیری های عقل گرایی حدیث گرایی و ارتباط و تعامل با دیگر فرق اسلامی تفاوت های بسیاری داشتند؛ اما در باب مسائل مربوط به امامت، جریان های مشابهی در هر دو شهر وجود داشت. این دو شهر باوجود تمام تفاوت ها و اختلاف های بنیادینی که داشتند، درنهایت در باب امامت به نتایج مشابهی رسیدند و در هر دوی آن ها سه دیدگاه فکری حضور داشت: دیدگاه معروف به جریان اکثریت که روسای علمی شهر از آن حمایت می کردند، دیدگاه های پیروان هشام بن حکم و دیدگاه های پیروان مفضل بن عمر. این مقاله برآن است تا با بررسی تطورات تاریخ فکری امامت در قم و نیشابور، ضمن مقایسه آن ها با یکدیگر، جریان های حاضر در آن دو را در دوره حضور ائمه(ع) تا سال 260ق/874م بررسی کند.