المسائل السرویه که نام آن به صورتهای مختلف ضبط شده، اثری است از شیخ مفید در پاسخ پرسشهایی که از شهر ساری (از شهرهای استان مازندران) به دست وی رسیده است. این کتاب، شامل یازده مسأله است که عبارتند از: 1. متعه و رجعت. 2. أشباح و عالم ذر؛ 3. حقیقت و ماهیت روح و معنای حیات؛ 4. چیستی انسان؛ 5 . عذاب قبر و چگونگی آن؛ 6 . حیات شهیدان که در قرآن ذکر شده است، آیا این حیات حقیقی است یا مجازی؟ 7. کفر مجبره و مجسمه و جواز پرداختن زکات بدیشان؛ 8 . جواز رجوع به کتابهای تألیف شده در فقه از برای کسی که طریق دانستن بر وی مسدود است و خود توانایی استنباط ندارد، در عین آنکه مطالب مذکور در این کتابها نیز با هم اختلاف دارند؛ 9. فرض تحریف قرآن؛ 10. نقد و بررسی خبر تزویج پیامبر(ص) و همچنین امیرالمؤمنین(ع) دخترانشان را به عثمان و عمر؛ 11. بیرون آوردن مرتکبان کبائر از دوزخ و عفو ایشان و رد عقیده معتزله مبنی بر حبط. از خلال المسائل السرویه میتوان بر جوانبی مهم از اندیشه و رخدادهای زندگانی شیخ مفید نیز وقوف یافت.
در مکتب تفکیک ، با تکیه بر مبانی انحصار علوم حقیقی در وحیانی ، حجیت ظواهر، عدم تجرد روح ، تقدم حدوث روح بر حدوث بدن ، تفکیک عقل از ذات روح و وجود عوالم قبل از دنیا، وجود عالم ذر پذیرفته شده است . در این مکتب ، عالم ذر به دلیل ارتباط با شناخت فطری توحید، دلیل ارسال انبیا و نیز ملاک این همـانی شخصـیت اهمیت بسیار زیادی دارد. دلایل نظریه پردازان مکتب تفکیک بر وجـود ایـن عـالم دلایل نقلی است و در این میان روایت طرح شده در تفسیر آیه ١٧٢ سـوره اعـراف جایگاه خاصی دارد. در این مکتب به اشکالات مطرح شده در خصوص وجـود عـالم ذر پاسخ داده شده است . اشکالات به دو دسته تقسیم می شود؛ دسته ای کـه وجـود این عالم را محال می داند و دسته ای که دلایل طرح شـده در تحقـق ایـن عـالم را ناکافی قلمداد می کند. در دسته اول پنج اشکال و در دسـته دوم دو اشـکال عمـده مطرح است . پاسخ نظریه پردازان مکتب تفکیک به هر دو دسته اشکالات مبتنی بـر اصول آنهاست که تمسک به ادله نقلـی و نیـز نقـد مبـانی هـر یـک از اشـکالات محوریت دارد.
کتاب «نگاهی به تاریخ تفکر امامیه از آغاز تا ظهور صفویه» در عین دارا بودن نکات مثبت و شایان تقدیر، دارای اشکالات و نکات قابل نقدی است که در این نوشتار، نمونههایی از آنها بررسی شده است؛ از جمله: نگرشی سطحی و روشنفکرمآبانه به تاریخ تشیع همراه با نوعی پیشداوری؛ برخی ادعاهای بدون دلیل و مدرک؛ ذکر برخی روایات شاذ و نادر در مقابل روایات مشهور، و احیانا ذکر سخنان مخالفان شیعه و دیدگاههای خلاف نظریة رایج شیعه. از دیگر اشکالات محتوایی این کتاب، تشکیک در وجود بعضی باورهای موجود شیعه در قرون اولیه ـ بهویژه قرن اول هجری ـ است. همچنین چنین وانمود شده که پیدایش تشیع منشای عرفی ـ و نه الهی ـ داشته است و اینگونه به ذهن میآید که اصولی همچون اعتقاد به نص، عصمت و تبرّی از دشمنان اهلبیت علیهم السلام دستکم در قرن اول نزد پیروان اهلبیت علیهم السلام مطرح نبوده است!