این مقاله ابتدا به چگونگی پیدایش حدیث‌گرایی افراطی در فقه اهل سنت پرداخته است و مهمترین گرایشهای فقهی متأثر از این پدیده را به اختصار معرفی می‌کند. سپس همین موضوع را در فقه شیعه پی می‌گیرد و در ادامه ورود جدی‌تر این گرایش تحت عنوان اخباریگری یا مکتب اهل حدیث به فقه شیعه و به دنبال آن سد باب اجتهاد توسط اخباریها و نیز مبارزه مرحوم وحید بهبهانی با این نگرش افراطی در حدیث را مورد بررسی قرار می‌دهد و در نهایت مهمترین ویژگیهای اخباریها را مطرح می‌کند و به نقد آنها می‌پردازد.

منابع مشابه بیشتر ...

62541a0c9c625.JPG

درآمدی بر رویکرد سیاسی ـ مذهبی معتز عباسی (ح 252ـ255 ق) در برابر امامیه

احمد فلاح زاده, محمد سپهری

معتز عباسی (ح 252ـ255ق)، در شرایطی به خلافت رسید که درگیری­های دربار، اوضاع را آشفته کرده بود. به پیروی از نگاه کلی عباسیان، امامیه نیز در سامرا و به پیشوایی امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع)، از نظرِ دربار جریانی مخالف به شمار می­رفت. معتز، ضمن بازگرداندن حکومت به خاندان متوکل، به سنّت­های پدرش در فرمانروایی بازگشت؛ اما روزگار او، زمانه شورش‌های مخالفان و از جمله امامیه بود. این پژوهش، در پاسخ به این پرسش که «معتز چه رویکرد سیاسی ـ مذهبی در برابر امامیه اتخاذ کرد؟»، بر اساس توصیف و تحلیل داده­های تاریخی، به این نتیجه رسیده است که او تحت تاثیر مادر، برادر و استادانش، خلافت را اداره می­کرد و از نظر سیاسی، امامیه را حزبی مخالف می­دانست و از نظر مذهبی نیز تحت تأثیر جریان اهل حدیث، امامیه را فرقه­ای منحرف می­شمرد؛ به‌ویژه انتشار خبر نزدیک شدن تولد مهدی(ع) از سوی پیشگویان دربار، به عنوان پایان‌بخش خلافت عباسی، به واکنش‌های دربار سرعت بخشید.