کتابخانه مجازی ادبیات

منصب «بابیّت» برای امامان شیعه: در عصر حضور، از جمله رویدادهایی است که برخی از مؤلفان شیعه از دیرباز باورمندانه به آن نگریسته‌اند و این باور، همچنان مورد پذیرش گروهی از پژوهشگران شیعی است. سنجش اعتبار این باور بر اساس اطلاعاتِ برگرفته از منابع مختلف و بهره‌گیری از روش‌های تاریخی، رجالی و حدیثی، موضوع این مقاله است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که نشانی از تأیید چنین منصبی توسط امامان شیعه: و یا بسیاری از مؤلفان شیعه که بحث از «باب»‌ها می‌توانست برای آنها مهم باشد، در دست نیست. افزون بر این، منشأ غیرامامی این باور و چگونگی راهیابی آن به تعدادی از منابع امامیه، در نوشتار حاضر مورد بررسی قرار گرفته است.

تشیع، مرامی جز اسلام راستین و به تعبیر امام خمینی(رحمه الله) «اسلام ناب محمدی»، نیست که خدای تعالی آن را بر پیامبرش، محمد مصطفی(صلی الله علیه وآله)، نازل کرده و به وسیله آن حضرت، قوانین و مقررات آن را تشریع فرموده و به دینی جز اسلام راضی نشده: «و رضیت لکم الاسلام دینا» (مائده: 5) و دینی جز آن را نپذیرفته: «الدین عندالله الاسلام فمن یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه» (آل عمران: 3) چنان که پیامبران پیشین نیز کیشی جز اسلام نداشتند و به مکتبی جز اسلام دعوت نمی کردند: «ما کان ابراهیم یهودیا و لانصرانیا لکن کان حنیفا مسلما» (آل عمران: 2). این مقال بر آن است که با نگاهی گذرا بر تاریخ تشیع، در قرن اول و دوم هجری، به تولد و توسعه آن در بستر اسلام اشاره نماید.

از میــان آثــار برجایمانــده ادبــی آقاحســین خوانســاری، وقفنامــه ای اســت کــه بــرای میــرزا رضیــا محمــد نوشــته و تمــام تــلاش خــود را بــرای نــگارش یــک متــن ادبــی در چارچـوب وقـف بـا اسـتفاده از آیـات و احادیـث بـکار بـرده اسـت. نسـخهای از وقفنامـه آقاحسـین بـرای میـرزا رضیـا در نسـخه شـماره 2570دانشـگاه (فریـم )60-58و نیـز نسـخه شـماره 1997دانشـگاه (فهرسـت: ( )604/8فریـم )171-165آمـده اسـت. نویسـنده، متـن حاضـر را از روی نسـخه 1997تهیـه کـرده و بـا نسـخه 2570مقابلـه و مـوارد افـزون یـا متفـاوت را در کروشـه افـزوده اسـت.

کتـاب بسـتان الناظریـن فـی معرفـه ائمـه الهادیـن اثـر محمـد یوسـف بیـکا کـه در سـال 1120-1119نوشـته شـده، شـرح چهـل حدیثـی اسـت کـه نویسـنده ضمـن آن سـعی کـرده اسـت بـه مسـائل مختلفـی کـه بـه تشـیع و اعتقـادات صحیـح او مربـوط مـی شـود، بپـردازد. در واقــع، مــی تــوان آن را اثــری در معرفــی شــیعه و ویژگــی هــای آن دانســت. نویســنده در نوشـتار پیـش رو، بـا ارائـه گزارشـی از کتـاب، محتـوای آن را در بوتـه بررسـی قـرار داده اسـت.