سید محمدباقر صدر (زاده ۱۳۱۳ ـ ۱۳۵۳ و درگذشته ۱۳۵۹ ـ ۱۴۰۰) فقیه شیعه و فعال سیاسی عراقی بود. که گاه به شهید خامس نیز لقب گرفته است. ولادت سید محمدباقر صدر از خاندان صدر در ۱۰ اسفند ۱۳۱۳ (برابر ۲۵ ذیالقعده ۱۳۵۳) در شهر کاظمین به دنیا آمد. پدرش سید حیدر صدرعاملی بود. مادرش دختر شیخ عبدالحسین آلیاسین بود. در ۱۴ سالگی پدرش را از دست داد و زیر نظر مادر و برادرش سید اسماعیل صدر قرار گرفت. اقامت در نجف در سال ۱۳۲۵ هجری خورشیدی که دوازده ساله بود به همراه برادرش سید اسماعیل به نجف اشرف رفت تا نزد اساتید مشهور حوزه علمیه آن شهر به تحصیلات عالی بپردازد. او بخشی از سطوح را نزد برادرش آموخت. دوره عالی فقه و اصول را نزد سید ابوالقاسم خویی و شیخ محمدرضا آل یاسین گذراند. فلسفه اسلامی (اسفار ملاصدرا) را از صدرا بادکوبهای آموخت و در کنار آن فلسفه غرب و نظرات فلاسفه غیرمسلمان را هم آموخت. گفته شده وی در دروس علامه جعفری در این زمینه شرکت کرده است. او در فلسفه، اقتصاد، منطق، اخلاق، تفسیر و تاریخ نیز مطالعه و تحقیقاتی داشت. وی را میتوان بنیانگذار منطق استقرائی در حوزه دانست. فعالیتهای اجتماعی · تاسیس حزب الدعوه در سال ۱۳۷۷ هجری قمری · همکاری با جماعة العلماء در نجف · انتشار مجله الاضواء در سال ۱۹۶۱ میلادی مبارزات پس از درگذشت محسن حکیم به دنبال یک نبرد طولانی با حزب بعث عراق به تدریج صدر به عنوان یک رهبر شناخته شده مورد توجه مردم قرار گرفت. او به علت مبارزاتش با حکومت بعثی عراق بارها توسط حکومت عراق دستگیر و زندانی شد. در آخرین مرحله وی را در خانه خود زندانی کردند و از رفتوآمد مردم به خانه او به طور جدی جلوگیری نمودند. کشته شدن سرانجام در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۵۹ (۱۹ جمادیالاول ۱۴۰۰) او را دستگیر کردند و به بغداد بردند و در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ (۲۲ جمادیالاول ۱۴۰۰) صدام حسین وی و خواهرشبنتالهدی صدر را کشت.
آموزههای قرآنی و روایات و احادیث آلالله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگیخدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل میدهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده میشود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهرۀ موجودی دوزخی ظاهر میشود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگویی به این سؤال است که چرا هنرمند ایرانی این پندارنگارۀ شر را در آثار هنری خود حتی در بناهای مذهبی و آرامگاه به کاربرده است. این پژوهش، که مبتنی بر روش مطالعۀ توصیفی-تحلیلی است و دادههای آن از مطالعات کتابخانهای و پژوهشهای میدانی حاصل شدهاست، نشان میدهد که هنرمند ایرانی منبع الهام روشنی بر اساس قرآن و روایات آلالله برای ترسیم اژدها داشته است. هنر اسلامی و خاصه هنرشیعی تمام باورها و معتقدات مذهبی است که در جان و زبان هنرمند جاری است و بروز و ظهور آن خلق اثری میشود که گواه همین مدعاست. از آن روی که هنرمند ایرانی متعهد به اصول مذهبی هنر خود را عرصهای برای بازگو کردن باورهای خود میداند، این اندیشههای دینی را در آن مجسم میکند. هنرمند نیز آگاه به مفهوم خیر و شر است، هرچند هنرمند مفاهیم دیگری را که خاص فرهنگ، اساطیر و عرفان ایرانی است به جهت ایرانی بودنش نیز بیان میکند.
سابقه رقابت شرق و غرب به دوران باستان و جنگ های دو امپراتوری ایران و روم برمی گردد، اما با ظهور اسلام و گسترش آن به غرب وارد مرحله تاز های شد. جنگ های صلیبی بود که غرب را متوجه عقب ماندگی خود نسبت به شرق کرد و آ نها را وادار به مطالعه بر روی شرق و دین و فرهنگ و علوم آ نها نمود. با هدفمند و شیوه مند شدن این مطالعات شرق شناسی یا orientalism متولد شد. نحوه مطالعه و تعامل این افراد با شرق و نیز دیدگاه شرقیان نسبت به آن ها متفاوت است. کتاب تشیع و خاورشناسان به بررسی این رشته مطالعاتی پرداخته است. کتاب سعی داشته با دیدگاه های متفاوت شرق شناسان درمورد اسلام و تشیع و نیز نظر شرقیان نسبت به این افراد را بررسی کند. نویسنده تا حد قابل قبولی موفق به این امر شده است.