کتابخانه مجازی ادبیات

بدون تردید مرجعیت علمی، یعنی تبیین و تفسیر آیات مبهم و متشابه و بیان معارف و احکامی که به روشنی و صراحت در قرآن کریم نیامده، مانع برداشت نادرست و نزاع علمی در میان مسلمانان است. این امر از شئون و وظایف پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله است که پس از ایشان به اهل بیت علیهم السّلام واگذار شد. یکی از ادله مهم این مسئله که در منابع روایی اهل سنت نیز به آن پرداخت شده، روایات نبوی مورد پذیرش اهل سنت است. ایشان معتقدند اگر چیزی با سنّت نبوی که در راس آن سخنان رسول خداست اثبات شده باشد، حجت و معتبر است. احادیثی مانند ثقلین، مدینه العلم و سفینه نوح از جمله روایات بیان کننده مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السّلام است که در این نوشتار با روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و با مراجعه به منابع کتابخانه¬ای، چگونگی دلالت آنها بر مرجعیت علمی عترت پیامبرصلی الله علیه و اله با تکیه بر منابع مکتوب اهل سنّت بررسی شده است. در این جستار این نتیجه به دست آمده است که پاره¬ای از این احادیث تنها در مورد حضرت علی علیه السّلام وارد شده است، اما از آنجا که علم آن حضرت بعد از ایشان به دیگر امامان منتقل شده است، این شان شامل دیگر معصومین علیهم السّلام نیز خواهد شد.

شاعر برای بیان ما فی الضمیر و اندرون خویش از ابزار و امکانات عدیده ای استفاده می کند که مجموعه این امکانات تصویری می سازد که القا کننده ذهن و ضمیر وی است. تصویرپردازی یکی از مباحث اساسی زیبایی شناسی در کلام است که از دیرباز مورد توجه اهل ذوق و فن بوده است. شاعران، تصویر را جزء جدایی ناپذیر شعر خود می دانستند و ناقدان از این منظر به تحلیل و ارزیابی آثار ادبی پرداختند. نقد تصویری به ویژه در دوران معاصر، بسیار مورد توجه اهل ادب قرار گرفته است. از طرفی شعر شیعی به ویژه شعر عاشورایی به عنوان بخش عظیمی از میراث ادبیات متعهد ملل همواره تصویرگر حوادث زندگی ائمه و بویژه امام حسین(ع) و کربلا بوده و هست. این هنر ادبی همواره با شکل و محتوا به دنبال ترسیم زیبا و در عین حال روشن کردن حوادث و آرمان های نهضت آنان بوده است. روشن کردن این بخش از زیبایی های ادبی در شعر شیعی سید حیدر حلی و شهریار هدفی است که در این پژوهش تلاش می کنیم با در پیش گرفتن روش توصیفی تحلیلی و بر اساس اصول مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی و از طریق بررسی شعر این دو شاعر ایران و عراق که در مدح و رثای اهل بیت(ع) و به ویژه رثای امام حسین(ع) و حادثه کربلا سروده اند، به آن دست یابیم. از آنجا که در زمینه تصویر ادبی شعر این دو شاعر اثری دیده نشده، می توان این گفتار را در راستای نقد و بررسی تصویرهای ادبی در شعر آن دو قرار داد. از نتایج این پژوهش وسعت و تنوع تصاویر و ابتکار و پویایی تصویر در شعر شهریار است و نیز از آنجایی که مخاطب شعر عاشورایی آنان، همه اقشار جامعه اند اغلب از تصاویر ساده و محسوس بهره جسته اند.