کتابخانه مجازی ادبیات

ظلم ستیزی و عدالت طلبی از اهداف بسیاری از جنبش ها در تاریخ ایران بوده است. این مفاهیم زمانی برجسته می شدند که مردم تحت سلطهٔ حاکمان مستنبد قرار داشتند و اوضاع سیاسی،اجتماعی و اقتصادی رو به وخامت می گذاشت. عصر مغولان و ایلخانان از جمله این دوره های تاریخ ایران است که ظلم و بی عدالتی در جامعه گسترش یافت و باعث پدید آمدن جنبش های مردمی ظلم ستیز و عدالت طلب شد. نهضت شیعی سربداران در قرن هشتم هجری قمری از جنبش های ظلم ستیز و عدالت طلب مخالف مغولان بودکه توانست با بازتولید مفاهیم ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه شیعی حدود نیم قرن در خراسان حکومتی را تشکیل دهد . این پژوهش می کوشد تا پاسخی به این سوال دهد که چرا مفهوم ظلم ستیزی و عدالت طلبی بیشترین نقش را در تشکیل و موفقیّت حکومت سربداران خراسان داشته است ؟نتایج پژوهش بر این نکته تاکید دارد که عدالت طلبی و ظلم ستیزی نهضت سربداران تحت تاثیر نهضت عاشورا و فرهنگ اهل بیت قرار داشته است و این نهضت با توسل به این مفاهیم موفق به تشکیل حکومت شد. لذا شناسایی و معرفی اهداف ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه نهضت شیعی سربداران از اهداف این پژوهش به شمار می آید. روش تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیل و متکی بر منابع کتابخانه ای است.

سرگذشت انسان‌ها از معبر تمدن‌ها می‌گذرد و تمدن‌ها در طول تاریخ در شکل‌دهی به هویت بشر گسترده‌ترین نقش را داشته اند. دین اسلام پس از استقرار به سرعت توانست بنیان‌گذار تمدنی شگرف در جهان شود به گونه‌ای که تمدن‌های دیگر از جمله تمدن‌های غربی را وام‌دار خود سازد. بررسی فعالیت‌ها و اقدامات دولت‌ها و حکومت‌ها در گسترش یک دین یا مذهب و یا ایجاد و گسترش فرهنگ و تمدن اهمیت زیادی دارد. از جمله حکومت‌های شیعی در طول تاریخ حکومت سربداران و مزیدیان بودند که نقش مهمی در شکوفایی تمدن اسلامی داشتند. در این مقاله به تفصیل درباره این دو به بحث می‌پردازیم. با ظهور انقلاب اسلامی مبتنی بر اسلام و شکل‌گیری حکومت دینی بر‌آمده از مردم، گفتمان تمدن ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران اسلامی در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید

شیعی سبزواري واعظ و عارف وارسته قرن هشتم، آثاري چند در بیان فضایل و معجزات پیامبر (ص) و کرامات ائمه اطهار (علیه السلام ) از خود به یادگار گذاشته است، یکی از نوشته هاي وي مصابی ح القلوب است متنی که نویسنده هدف از فراهم ساختن آن را گردآموري مباحثی منسجم براي علاقه مندان و مبتدیان فنّ وعظ و موعظه بیان میدارد. از جمله ویژگی هاي این متن آمیختگی نثر با آثار نظم و شعر نویسنده یا شاعران دیگر است، همچنین گاه با بیان داستان و حکایت هاي مربوطه به برخی از مشایخ صوفیه با هدف ترویج اصول مذهبی و تعالیم اخلاقی، اثر خود را جذاب تر کرده است. در نوشته ي حاضر ضمن معرفی شیعی و آثار او به جنبه هاي عرفانی مصابیح القلوب توجه شده است تا نشان دهیم او عالمی شیعی و عارفی آگاه به رموز تصوف بوده است.