کتابخانه مجازی ادبیات

تاریخ ولادت و شهادت امام جواد(ع) از جمله موضوعاتی است که گزارش های تاریخی چندگانه ای از آن، در منابع تاریخی آمده است. رسیدن به نتیجه ای روشن در این گونه موارد، علاوه بر افزودن آگاهی های قابل اعتماد درباره معصومان(ع)، به شناخت بهتر زمان صدور برخی روایات و رویدادها مدد می رساند. این مقاله برای تعیین زمان دقیق تولد و شهادت امام جواد(ع)، با بررسی گزارش های موجود در منابع شیعه و اهل سنت درباره سال و ماه تولد امام(ع)، گزارش های تولد آن حضرت در غیر سال 195 قمری و نیز گزارش تولد ایشان در دهم ماه رجب را نامعتبر و گزارش تولد آن حضرت در پانزدهم ماه رمضان سال 195 قمری را مستند و برتر از دیگر گزارش ها شمرده است. این نوشتار، گزارش های دال بر شهادت امام جواد(ع) در غیر سال 220 قمری را نیز دارای اعتبار ندانسته و گزارش شهادت آن حضرت در آخر ماه ذی قعده سال 220 قمری را برتر از دیگر گزارش ها نهاده است.

یکی از مهم ترین فعالیت های امامان شیعه، به ویژه امامان متاخر، آماده سازی جامعه شیعی برای ورود به دوره غیبت امام مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف بود. شایدچنین به نظر رسد که این فعالیت برای امامانی که با سن کم و دوره کوتاه امامت مواجه بودند، دشوار بوده است. تحقیق پیش رو درصدد پاسخ به این پرسش اصلی است که نقش امام جواد علیه السلام در آماده سازی جامعه شیعی برای عصر غیبت حضرت قائم عجّل الله تعالی فرجه الشریف، به چه میزان و چگونه بوده است نتیجه توصی و تحلیل متون تاریخی و حدینی، در بررسی فعالیت ها و آموزه های امام جواد علیه السّلام ، فرضیه نویسنده را تایید می کند که جوادالائمه علیه السلام با وجود به امامت رسیدن در خردسالی و کوتاهی عمر شری شان، نقش مهمی در ترسیم و تبیین درست زوایای مختل غیبت حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشریف و آماده کردن شیعیان برای آن دوران داشتند.