کتابخانه مجازی ادبیات

در میراث مکتوب اسلامی، آثاری چند به تک‌نگاری درباره قبرستان بقیع و مدفونین در آن اختصاص یافته است که از آن جمله می‌توان به کتاب الروضة المستطابة فیمن دُفن بالبقیع من الصحابة از مؤلفی ناشناس (نگاشته شده در 1175ق) اشاره کرد. اما نخستین و در عین حال مفصّل‌ترین تک‌نگاری در این باره، کتابالروضة الفردوسیة والحضرة القدسیة اثر جمال‌الدین محمد بن احمد بن امین آقشهری (درگذشته 739ق) به شمار می‌آید.

در میان جوامع حدیثی شیعه، بحار الأنوار به دلیل جامعیتِ بیشترِ موضوعات، منابع و احادیث آن و حضور علمی مؤلفش، علامه محمد باقر مجلسی، اهمیت بیشتری یافته است. مطالعه بحار الأنوار و توضیحات علامه مجلسی بیان‌گر رفتار گزینشی وی در مواجهه با مصادر و احادیث است. وی به پیروی از دانشوران حدیث محورِ پیش از خود، در اعتبار سنجی احادیث به قراین متنی بیش از قراین سندی ارج می‌نهاده است.این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی بر مجلد هفتم بحار الأنوار، احادیث ناظر بر امامت، نشان می‌دهد که علامه مجلسی علاوه بر متن‌محوری، در انتخاب احادیث، بیشتر از منابع اصیل و متقدم شیعه و دارای احادیث مسند، بهره می‌برده است. روش وی در بیشتر موارد، استفادۀ مجموعه‌ای از احادیث یک باب از منبع خاصّ به منظور تکمیل خانواده حدیث در یک موضوع بوده است، ولی دلیل ترجیح یک مصدر بر منبع دیگر در برخی موارد مشخّص نیست.