يکي از مباحث مهم و اختلافي در بين انديشمندان مسلمان، مسألهي عصمت پيامبران الهى و ائمه معصومين(عليهمالسلام) بوده است. از جمله نويسندگاني که در اين وادي پاي نهاد و بهخوبي اين مطلب را اثبات کرد، عالم بزرگ شيعه، سيّد مرتضى علمالهدي بود که با نگارش كتاب «تنزيه الانبياء و الائمه(عليهالسلام)» به بسياري از شبهاتى كه دربارهي پيامبران الهى و ائمه معصومين مطرح ميشد، پاسخ داد. نوشتار حاضر که به بررسي توصيفي-تحليلي کتاب «تنزيه الانبياء و الائمه(عليه السلام)» ميپردازد، ابتدا به بررسي اجمالي زندگينامه، شخصيّت علمي و ديدگاههاي اين انديشمند شيعي در علوم مختلف اسلامي پرداخته ميشود و در ادامه، پس از ذکر مباحث مقدمهاي؛ از جمله: انگيزه نگارش، صحّت انتساب کتاب و زمان تأليف آن، به بررسي شيوه ي نگارش کتاب، ساختار پاسخگويي ايشان به شبهات دربارهي عصمت پيامبران و ائمه(عليهالسلام) و بررسي محتوايي اين پاسخها ميپردازيم.
تعریف امامت، اساس و پایه بحث های امامت پژوهی است. در تفکر شیعه، تعریف سامانمند و منطقی از امامت برای اولین بار از سوی متکلمان مدرسه بغداد مطرح شده است. نویسنده در این نوشتار، تعریف امامت را از دیدگاه مهم ترین شخصیت های مدرسه بغداد موردبررسی قرار داده و ویژگی های این تعاریف و نسبت آن ها با مفهوم نبوت و رسالت از منظر متکلمان مدرسه بغداد و تفاوت این تعاریف را به بحث گذاشته و در پایان به ارزیابی عام رویکرد مدرسه بغداد در تعریف امامت پرداخته است. از نظر نویسنده، به لحاظ روشی، رویکرد متکلمان مدرسه بغداد در تعریف امامت موردپذیرش است، ولی به لحاظ محتوا و جامع ومانع بودن و تناسب آن با معارف قرآنی و روایی در ارتباط با امامت، با اشکالاتی مواجه است. به همین جهت تعریف امامت با توجه به جایگاه آن در قرآن و روایات، نیازمند تکمیل و بازبینی است.
این نوشتار به معرفی مشاهیر خاندان مفتی الشیعه اردبیلی می پردازد. این خاندان بیش از سه قرن است که از خانواده های علمی و فقهی منطقه آذربایجان به شمار می روند. نویسنده بیش از 20 نفر از مشهورین و تاثیر گذاران این خاندان را معرفی کرده و آثار قلمی آنان را شناسانده است. برخی از افراد این خاندان در میان مردم به عظمت مشهورند و مزارشان به عنوان امامزاده زیارتگاه است