کتابخانه مجازی ادبیات

مکتب تفکیک نام مکتبی است که معتقد به کسب معرفت دینی خالص و به دور از هرگونه مقدمات برگرفته از معارف بشری است به گونه ای که راه دین ورزی ناب و معرفت دینی از مسیر فلسفه و عرفان تفکیک شود و تنها راه رسیدن به حقیقت دین از حقایق نهفته در آموزه های دینی جست و جو گردد. در این دیدگاه علوم به دو دسته تقسیم می شوند: هلوم بشری و علوم الهی، علوم بشریاز فلسفه و عرفان و به طور کلی هر علمی که از طریق فکر بشریه به ارائه روش معرفتی برای رسیدن به معانی عمیق شریعت پرداخته باشد. وعلوم الهی همان تعالیم کتاب و سنت یعنی آیات قرآن و احادیث گیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) است. از نظر موسسان مکتب تفکیک، علوم بشری و علوم الهی دو قطب جدا از هم هستند و هریک دیگری را دفع میکنندد. بنیاین گذاران و طرفداران اولیه این دیدگاه با شدت به رد علوم بشری برای کسب معرفت پرداخته و این علوم را یکسره باطل و گمراه کننده دانسته اند و به کسانی که به فراگیری این علوم می گردازند هشدار می دهند که باید به برتری معارف و حیاتی نسبت به اندیشه های بشری آگاه باشند و هرگز آنهارا در هم نیامیزند. بنابراین راه کسب معرفت دینی فقط کتاب و سنت است و هرگونه تلاش علمی انسان و به کارگیری عقل نظری درکسب این نوع معرفت به استناد خود عقل، آیات و روایات بی حاصل و مردود است. این دیدگاه به عنوان «مکتب تفکیک» نامیده و مطرح شده است طرفداران و مدافعان دیگری نیز دارد که شیوه متعادل تری را اتخاذ کرده و به گونه ای میان فلسفه ستیزی و عرفان گریزی مطلق از یک سو و فلسفه گرایی و عرفان پذیری مطلق از سوی دیگر نوعی موازنه برقرار کرده اند. این گروه همه معارف بشری را به طور مطلق مباین با شریعت نمی داند بلکه بر این باورند که تاحدودی همسویی بین برخی داده های بشری به خصوص فلسفه و عرفان اسلامی و معارف و حیاتی دیده می شود ولی در بیشتر موارد تباین و اختلافات اساسی مشهود است، همین عدم تساوی کافی است که بین علوم بشری و علوم الهی مرز بندی کنیم. بدیهی است این به معنی توصیه به عدم فراگیری این علوم نیست ، بلکه به عقیده این گروه فراگیری فلسفه و عرفان با روش پیشنهادی این مکتب بلا اشکال است و حتی می توان این علوم را در جهت تقویت بعد تعقل و تفکر وحیانی و سیرو سلوک معنوی در انسان به کاربرد و بافعال کردن نیروی اجتهاد در انسان به کسب اصول عقاید و معارف دینی همچون فروع دین، از طریق تعقل وحیانی و اجتهاد پرداخت.