کتابخانه مجازی ادبیات

جنبش شیعی سربداران در قرن هشتم هجري قمري، پس از صد و بیست سال چیرگی قوم تاتار و مغول بر ایران و بسیاري از مناطق آسیا، جنبشی مردمی در باشتین و سبزوار خراسان بود که علیه ستم و تعدي فرمانروایان مغول و عاملان آنان رخ داد. این قیام در تاریخ ایران کم نظیر است، زیرا نخستین نهضت تمام شیعی پس از ورود اسلام به ایران بود و همچنین این قیام راه را براي قیام هاي شیعی دیگر و تثبیت نمودن مذهب شیعه در ایران هموار کرد. با توجه به اهمیت ت اریخ سربداران از این حیث بررسی منابع و پژوهش هاي مربوط به تاریخ این حکومت امري ضروري است . منابع کهنی که ما در رابطه با سربداران داریم، بیشتر نسخ خطی و کهن تاریخی هستند و چاپ نشده اند و این خواه ناخواه استفاده و دسترسی به این کتب را براي همگان سخت می کند و برخی دیگر از این کتاب هاي کهن که به چاپ رسیده اند اما متنشان احتیاج به بازنویسی دوباره دارد که متأسفانه این کار نیز انجام نشده است . مشکل دیگر این است که متأسفانه بسیاري از منابعی که ما در حوزة سربداران می توانیم به آن ها استناد کنیم، منابع غربی هستند که بیشتر این کتب نیز در تحلیل هاي خود از این حرکت، راه را به اشتباه رفته اند و نتوانسته اند حقیقت وجودي این قیام را نشان دهند . بیشتر این منابع، قیام سربداران را صرفاً در حوزه هاي اقتصادي تحلیل و بررسی کرده اند. از میان منابع دست اول می توان به جغرافیاي حافظ ابر و، تاریخ طبرستان مرعشی، جلد اول سفرنامۀ ابن بطوطه، مجمل فصیحی و روضۀ الصفاي میرخواند و ... اشاره کرد . پژوهش هاي جدیدي نیز از جمله عروج و خروج سربداران، نوشتۀ اسمیت، قیام شیعی سربداران نوشتۀ آژند، تاریخ تشیع نوشتۀ رسول جعفریان و ... انجام شده که در این مقاله به تحلیل و بررسی این منابع و پژوهش ها پرداخته می شود.