کتابخانه مجازی ادبیات

مسئله علم امام از دیرباز تاکنون به عنوان یکی از آموزه های اعتقادی و مقومات امامت شیعی مطرح بوده است. این ویژگی که لازمه مرجعیت دینی امامان است، ابتدا توسط شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله موردتوجه قرار گرفت و ازآن پس ائمه علیهم السلام و اصحابشان نیز امامت را بر اساس آن بر رسیده اند. در این میان برخی درباره علم امام مطالبی را با رویکرد تاریخی مطرح کرده اند تا نشان دهند باور فعلی شیعیان درباره علم امام، با گذشته، یعنی عصر حضور ائمه علیهم السلام، متفاوت است؛ ازاین رو در این جستار، علم امام و ویژگی های آن از نگاه امام علی علیه السلام با تاکید بر نهج البلاغه که یکی از کهن ترین میراث حدیثی و منابع معرفتی شیعه محسوب می شود، موردبررسی قرار می گیرد تا هم بر علم امام تاکید نماید و هم پاسخی مستند و تاریخی بر شبهاتی باشد که دراین باره مطرح می شود.

نورالدین عبدالرحمن جامی ((ع)81ـ889ق.)،یکی از معدود سخن سرایان نامی و از بزرگ شاعران فارسی نهمین قرن هجری است که با داشتن مذهب حنفی درباب محبت امام علی(ع) سخن رانده و نشان افتخار عشق و تولای آن حضرت را در جای جای اشعار گوناگون خود حک کرده است. با آن که جامی عالم و عارفی درباری بود و با سیاست و مملکت داری نیز آشنا و نفوذ رو به گسترش تشیع را در قرن نهم از جانبی و تساهل مذهبی و ارادت بی چون و چرای سلسله تیموریان را به ائمه اطهار(ع)، سادات و علما از جانب دیگر، به خوبی درک می کرد، اما دقت در اشعار علوی، حسینی و در یک کلام ولایی او شایبه هر نوع سیاسی کاری و ظاهرسازی را رد می کند و سوز و گداز عاشقانه و ژرف را عرضه می دارد. البته این مطلب به مفهوم شناخت صحیح و غیرقابل نقد وی از اهل بیت(ع) به ویژه امام علی(ع) نیست چنان که نگرش وی به تشیع و اظهارات وی درباره راه و رسم شیعیان دارای تأمل ها بلکه ایرادهای جدی و غیرقابل دفاع می باشد که بدان اشاره خواهد شد. پیش از پرداختن به جلوه ارادت جامی نسبت به امیرالمؤمنین علی(ع) و دیدگاه وی نسبت به تشیع علوی، نگاهی گذرا به شخصیت و مذهب وی، ابعاد بیش تری از اندیشه و تفکر او را روشن ساخته و درکی صحیح و همه جانبه تر از نفوذ معنوی و عاطفی آن امام همام(ع) در میان اندیشمندان فرهیخته اهل سنت قرن نهم فرا روی ما قرار می دهد.