از ویژگی های تاریخ نگاری در دورۀ فاطمیان، ظهور سبک جدیدی بود که در کنار تاریخ سیاسی، جنبه های مختلف تاریخ اجتماعی ، از جمله مسائلی چو ن نحوۀ عملکرد دولت در ادارۀ امور مالی، قضایی، اداری و نظامی و نظام تشکیلاتی را مورد توجه قرار می داد. در این نوشتار شماری از قدیم ترین نگاشته هایی که در باب تاریخ تشکیلات اداری و مالی در دورۀ فاطمیان یا اوایل دورۀ ایوبی، نوشته شده و خود از مصادر تاریخ نگاری متأخرتر قلمداد می شوند، معرفی و در باب اهمیت و اعتبار این منابع، توضیحاتی به اختصار ارائه شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6260fcb0701c3.JPG

نقدی بر «رویت هلال از دیدگاه فاطمیان»

علی محمد الحرک

مواهب و برکات مقدس اسلامى مسلمانان به ویژه روحانیان بسیاراست . انقلاب اسلامى درایران یک رفرم و تغییر در سطح نبود که در زندگى مسلمانان طرح نو درافکند اندیشه ها را متحول کرد معیارها را دگرگون ساخت ارزشهاى متناسب فطرت بشر را بر جوامع حاکم کرد استعدادهاى نهفته جوانان این مرز و بوم را بلا نده ساخت درجوامع روحانى انجماد را مبدل به روشن بینى عوام زدگى را به اصول مدارى فرد گرایى را به سکان دارى جمع و جامعه تبدیل کرد و علوم و دانش حوزویان را که در جامعه طاغوتى مجال بروز و عینیت نداشت چونان خون در پیکره جامعه تزریق کرد.این تحول آفرینى در عرصه فکر و نظر در حوزه هاى علمیه رشدى چشمگیرر و فزاینده داشت به گونه اى که سخنان نو و بدیع در بدو انتشار مجله امروز نقل صفحات روزنامه هاست . برخى مباحث که در آن روزگار بدعت تلقى مى شد و طرح آنها مایه علمى و شجاعت عمل مى طلبید اکنون ازاصول محرزه و قواعد مورداتفاق همه حوزویان شده است .

6260fbce1fc15.JPG

روزه و مسالۀ رویت هلال، از دیدگاه فاطمیان

احمد ابراهیم

نوشته اى که از نظر خوانندگان عزیز مى گذرد ترجمه مقاله استاد ابراهیم احمد با عنوان : ( الصوم عندالفاطمیین) است که به طور خلاصه در باب اختلاف هلال در کشورهاى مختلف اسلامى بحث مى کند. نویسنده سعى دارد ضمن نشان دادن راه حلى براى برطرف ساختن این مساله یک روش عملى یکسان را دراحتساب ماههاى قمرى ارائه دهد تا آغاز وانجام این ماهها خصوصا ماه مبارک رمضان و دو عید فطر و قربان در همه بلاداسلامى در یک روز باشد واز بروزاختلاف جلوگیرى شود و در همین راستا قواعد واصول( فاطمیان) را توصیه مى کند ( البته نه به صورت یک راه حل قطعى ) تا شاید محققین دیگر نیز با توجه به نظریات گوناگون به یک نتیجه کافى و نهایى دست پیدا کنند.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

54fff3e4ac2d1.jpg

سیاست فاطمیان در قبال اهل سنت در دو دوره دعوت و شکل گیری دولت

نگار ذیلابی

سياست و عملکرد ابوعبدالله شيعي در دوره دعوت و دوره يک ساله استقرار او در قيروان با سياست و عملکرد عبيدالله مهدي، نخستين امام و خليفه فاطمي، در قبال اهل سنت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سياستي توام با مدارا داشت، اما عبيدالله سياست سختگيرانه و متعصبانه اي پيش گرفت. اعمال دو سياست مختلف- صرف نظر از خصوصيات فردي عاملان آن- معلول شرايط و مقتضيات سياسي و اجتماعي اين دوره ها بود. سياست ابوعبدالله متناسب با دوره دعوت، مبتني بر جذب مخالفان، خاصه مخالفان مذهبي بود تا زمينه شکل گيري دولت جديد فراهم گردد؛ اما سياست عبيدالله در جهت تثبيت حکومت جديد با تاکيد بر هويت مذهب اسماعيلي آن بود.

تاریخ/دولت های شیعی/شمال افریقا/فاطمیان
مقاله