گردآوری کتابها و مقالاتی است که پیرامون کتاب «رساله التنزیه» اثر «سیدمحسن امین» به رشته تحریر درآمده است. مولف که رساله التنزیه را یکی از مهمترین کتابها در حفظ و ترویج «شعائر حسینی» میداند، تلاش دارد تا در این نوشتار تعدادی از آثاری که بهصورت تأیید و یا بهصورت رد درباره کتاب مزبور به نگارش درآمده، بههمراه نقد و بررسی آنها را جمعآوری نماید. النقد النزیه لرساله التنزیه اثر عبدالحسین قاسم حلی، کشف التمویه عن رساله التنزیه نوشته شیخ محمد گنجی، إقاله العاثر فی إقامه الشعائر نگاشته سیدعلینقی کلهنوی، قطعه من کتاب ارشاد الامه للتمسک بالائمه اثر شیخ عبدالمهدی مظفر، رساله فی الشعائر الحسینیه نوشته سیدمحمدهادی بجستانی حائری و در نهایت ثوره التنزیه اثر محمدقاسم حسینی نجفی، عناوین کتابهایی است که در این نوشتار معرفی و تحلیل شدهاند.
ویلفرد مادلونگ یکی از برجستهترین خاورشناسان شیعهپژوه معاصر است که آثارش در همسنجی با سایر شیعهپژوهان غربی از امتیازهای علمی و روشی بسیاری برخوردار است. اولین مقالۀ مدخل «حسینبن علی علیه السلام» در دایرةالمعارف ایرانیکا در مورد حیات و اهمیت امام حسین علیه السلام در شیعه، توسط وی نگاشته شده است. در این پژوهه با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد مقالۀ مادلونگ پرداخته شده است. برایند بررسی و نقد گزارش وی، خصوصا در مورد شیوۀ استفاده از منابع در روایت رخدادهای پیرامون صلح و تدفین امام مجتبی علیه السلام و برخی از مواضع حضرت اباعبدالله علیه السلام است. مادلونگ در مقالۀ خود، صرفا به نقل مبتنی بر منابع بسنده نکرده و در بسیاری از موارد، برداشتها و تحلیلهای شخصی خود را نیز ارائه کرده است.
درباره زمان پیدایش و شکلگیری مراسم روز عاشورا در میان جوامع شیعی، با استناد به گزارشهای مورخان معتبر عراقی همچون ابن جوزی (المنتظم، ج۱۴، ص۱۵۰) و ابن اثیر (الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۵۴۹) مبنی بر عزاداریهای شیعیان بغداد در روز عاشورا که در زمان معزّالدوله دیلمی (حکومت: ۳۳۴-۳۵۸ق) از سال ۳۵۲ق آغاز شد و در سالهای بعد نیز ادامه یافت، دیدگاهی که میان بسیاری از اسلامشناسان و پژوهشگران تاریخ تشیع، از جمله علیاصغر فقیهی (تاریخ آلبویه، ص۳۰)، هاینس هالم (شیعه، ص۶۱)، حمزة الحسن (طقوس التشیّع، ص۴۴۰) و دیگران رواج یافته، آن است که این عزاداریها، نخستین مراسمهای رسمی و عمومی روز عاشورا در میان جوامع شیعی بوده و در واقع آلبویه نخستین حکومتی بودهاند که برپایی چنین مراسمی را حمایت کرده و به ترویج آن پرداختهاند. چنانکه گزارشهای همان مورخان، حاکی از برپایی مراسم جشن و سرور روز غدیر پیش از مراسم سوگواری روز عاشورا، یعنی به فاصله زمانی کمتر از یک ماه از آن بوده است.