برای برخی از تاریخنویسان و سیرهنویسان مسلم است که امام حسین(ع)حج خود را به عمره مفرده تبدیل کرده و مکه را به سوی عراق ترک کردند و این نظریه به عنوان نظریهای مشهور میان آنان متداول شده است.در این جستار،برای بررسی این مسأله،به روایات وارده در جوامع روایی پرداخته شده است؛از تتبع در نقلهای تاریخی و از استناد به روایات صحیح این نتیجه حاصل میآید که امام حسین(ع) با عمره مفرده وارد مکه شده و با عمره مفرده ماه ذی الحجه از مکه خارج گردیدهاند.آن حضرت،از میقات شجره یا میقاتهای دیگر،محرم به احرام عمرهء تمتع نشده بود تا برای خروج از احرام،نیت حج یا عمره تمتع خود را از باب حکم مصدود،به عمرهء مفرده مبدل ساخته باشند.
کان لموسم الحج خصوصیة بالغة الأهمیة عند اهل البیت( منذ أیام الاسلام الأولى فی البعثة النبویة حینما وظف الرسول الکریم محمد$ موسم الحج لنشر الإسلام بین القبائل ولتعریة قریش ومواقفها من الإسلام والمسلمین لذلک حاولت منع تواصل الرسول بینه القبائل العربیة بشتى السبل من المقاطعة والحصار ولکنها لم تنجح فااستطاع الرسول التواصل مع زعماء الخزرج والاوس فی یثرب وعرض علیهم الإسلام تقبلوا بذلک وبایعوه على النصرة والذب عنه فکان هذا من ثمرة الحج توظف الرسول الکریم ایضا الحج فی تبلیغ موقفه النهائی من وجود الشرک فی أرض العرب حینما ارسل الإمام علی بن أبی طالب% إلى مکة بتبیلغ سورة براءة عام 9 هج وفی العام التالی حج حجته حجة الوداع التی أوضح فیها التعالیم الأخیرة لدینه وجعل علی بن أبی طالب% خلیفة له ولکن لم تجری الأمور وفق ما أراد$ وفی أیام الإمام علی کان لموسم الحج الوسیلة المهمة لتبیان فساد آراء معاویة وشقه لعصا الأمة إذ لم یستطع الإمام الحج فی أیام خلافته بنفسه لانشغاله بالحروب وفی أیام الحج بین الإمام الحسن% حقیقة الصلح الذی جرى بینه وبین معاویة للناس بعدما أقطار الناس علیه یسألونه عن سبب ذلک توظف الإمام الحسین الحج لإعلان الثورة ضد یزید بن معاویة وخرج من مکة فی الترویة قاصدا العراق وکذلک الحال بباقی اهل البیت الذین وقفوا موسم الحج فی تبلیغ أحکامهم المدینة ومواقفهم من الأحداث والثورات التی اندلعت فی أیامهم وکلک وسیلة لإیصال الحقوق الشرعیة والأموال لهم واستمرت هذه الحالة إلى أیام الجواد والهادی( الذی بدأ یقل اختلاط الأئمة بالناس فی أیامهم لینعدم فی أیام الإمام العسکری% الذی لم یتمکن من الحج ام الإمام الأخیر فتذکر النصوص ان إعلان خروجه للعالم سیکون فی موسم الحج.
ویلفرد مادلونگ یکی از برجستهترین خاورشناسان شیعهپژوه معاصر است که آثارش در همسنجی با سایر شیعهپژوهان غربی از امتیازهای علمی و روشی بسیاری برخوردار است. اولین مقالۀ مدخل «حسینبن علی علیه السلام» در دایرةالمعارف ایرانیکا در مورد حیات و اهمیت امام حسین علیه السلام در شیعه، توسط وی نگاشته شده است. در این پژوهه با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد مقالۀ مادلونگ پرداخته شده است. برایند بررسی و نقد گزارش وی، خصوصا در مورد شیوۀ استفاده از منابع در روایت رخدادهای پیرامون صلح و تدفین امام مجتبی علیه السلام و برخی از مواضع حضرت اباعبدالله علیه السلام است. مادلونگ در مقالۀ خود، صرفا به نقل مبتنی بر منابع بسنده نکرده و در بسیاری از موارد، برداشتها و تحلیلهای شخصی خود را نیز ارائه کرده است.
این جستار به «الگوهای رفتاری اجتماعی شیعه از نگاه صادقین » می پردازد این مسئله مسلم است که دین اسلام به بعد اجتماعی زندگی انسان همچون دیگر ابعاد اهتمام ویژهای داشته و مسلمانان را بلاتکلیف رها نکرده است. باتوجه به این که انسان در مسیر زندگی خود نیاز به الگوی عملی دارد تا با اقتدای به او حرکت کند معصومین (ع) به لحاظ برخورداری از شخصیت معنوی، الگوهای شایسته ای برای بشریت در هر مکان و زمانی میباشند، بنابراین با توجه به اهمیت اجتماع در اسلام، به ارائه ی دستورالعملهای صادقین (ع) از قبیل: ارکان بنیادی جامعه، هنجارهای مطلوب جامعه اسلامی،آداب معاشرت و . . در این زمینه پرداختهایم تا با الگو گرفتن از ایشان بتوانیم جامعهای شیعی بسازیم.