آ ن چه مسلم است این که ابن عربی با عرفانی پیش رو و بسیار متعالی، عصاره ی ماترک تعالیم اولیای پیشین متصوفه را با برخوردی نظری و فلسفی و نبوغی عدیم المثل، چنان خلاقانه به بازتولیدی نو تبدیل کرد که هنوز، تا عصر حاضر، خود میراث گذار و پدر فکری اکثر عرفای متاله و متفکر به شمار می آید. سلطه ی اندیشه ی او از زمان حیاتش تا ظهور عرفای شیعی و نظریه پردازان و نقادان صفوی و قاجار و متاخرین معاصر، خود، گواه عظمت روح و فکر وی است. یکی از مهم ترین آموزه های فکری ابن عربی در عرفان نظری، در باب ولایت است. مبحث ولایت را می توان به دو دوره ی قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. آن چه از این مفهوم و مصادیق ظهوری آن در اندیشه ی شیخ محمود شبستری در گلشن راز برمی آید، ادامه ی تعالیم سنت اکبری و شارحین معاصر وی، چون قیصری و کاشانی است. در این مقاله سعی شده است آن چه از تعالیم محیی الدین ابن عربی در اندیشه ی شیخ شبستری درباره ی ولایت و انسان کامل رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه ی گلشن راز، بررسی و تحلیل شود. این مقاله ماحصل تحلیل مقایسه گونه ای بین آرای ابن عربی و شبستری، برای نشان دادن نقطه های تاثر عارف شبستر از آثار شیخ اکبر است. بنابراین در خلال مطالب، به فراخور موضوع، از قیاسات و اشارات سایر شراح آثار ابن عربی و عرفای مقدم بر وی نیز استفاده گردیده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5885957250564.png

تاریخ مختصر پیدایش شیعیان خوجه اثنی عشری

حسین طاهری

خوجه ها در هنگام ورود به شرق آفریقا با محیط فرهنگ و زبان بومی ناآشنا بودند لیكن با وحود مشكلات فراوان با برنامه ریزی های مناسب و یاری یكدیگر توانستند به موقعیت های چشمگیری دست یابند.

کلام و فرق/فرق/امامیه/خوجه ها
کتاب
5505aef32db4d.jpg

جامعه آرمانی در کلام حضرت فاطمه زهرا علیهم السلام

زهرا ریاحی زمین

  اصطلاح يوتوپيا (Utopia) معادل آرمان شهر يا به تعبير برخي نويسندگان «خوبستان»، نخستين بار توسط تامس مور، نويسنده و فيلسوف شهير انگليسي، در فاصله سال هاي 1515 و 1516 ميلادي ساخته و به کار گرفته شد و به جامعه اي اطلاق گرديد که اصول و مباني آن بر پايه نظامي عقلاني و آرمان خواهانه استوار بود. اگرچه اين واژه محصول قرن شانزدهم است، اما خاستگاه زماني انديشه آرمان شهري و مدينه فاضله پنج قرن قبل از ميلاد است. افلاطون، متفکر يوناني، در کتاب جمهور خود، اولين کسي است که اين چنين جامعه ايده آلي را به تصوير کشيده است. آنچه در اثر افلاطون بيش از همه جلوه مي کند، مساله عدل و عدالت محوري جامعه خيالي اوست که در راس آن، پادشاه - فيلسوف قرار دارد و تقريبا در تمامي ده بخش کتاب به چشم مي خورد. پس از افلاطون، انديشمندان ملل مختلف به گونه اي گرايش به شهر آرماني را در آثار و نوشته هاي خود نشان دادند و توصيفات متعددي از ويژگي هاي آن بيان کردند. در ميان فلاسفه ايراني، فارابي در کتاب آراي اهل مدينه فاضله، شهر خيالي روحاني خود را با تاکيد بر اصول فلسفي مطرح کرد و پس از او، حکيم اشراقي، شيخ شهاب الدين سهروردي - که ديد فلسفي او همسو با تفکر فلسفي اشراقي افلاطون بود - با خلق اصطلاح «ناکجا آباد»، تصويري از دنياي مطلوب خود به دست داد. تفاوت آشکاري که در مدينه هاي فاضله و آرمان شهرهاي فلاسفه مختلف وجود دارد جنبه زميني يا روحاني آنهاست. يوتوپياي مور، با آن که صبغه اي ديني دارد، اما اصول جامعه کمونيستي بر آن حاکم است. مدينه فاضله فارابي با اتکا احکام شريعت بيشتر رنگ فلسفي دارد و کلي گويي در آن اصلي اساسي است و …. با جستجو در آثار و کلمات ائمه هدي و معصومان (ع) در مي يابيم که نوعي خاص از آرما ن شهر ملموس و ديني، متکي بر آموزه هاي قرآني و اسلامي در انديشه آنان وجود دارد که همه چيز در آن کاملا روشن و زلال و بدون هيچ گونه ابهامي مشخص شده است و کاملا رنگ الهي و فرابشري دارد. به تعبيري ديگر، جامعه آرماني اسلامي از پيوند ملک و ملکوت شکل مي گيرد و خدايي سميع، بصير و عليم و در عين حال، رووف، رحيم و مجيب در راس آن است. اين جامعه در سخنان همه معصومان دين، از جمله در ادعيه، خطب و کلمات حضرت صديقه کبرا (س) به روشني ترسيم شده است. در اين جستار، برآنيم که اين جامعه آرماني را، به وضوح و روشني و با ذکر تمام جزئيات و ويژگي هاي آن، با استناد به سخنان اين بانوي بزرگ معرفي نماييم.

تاریخ/تاریخ معصومان(ع)/حضرت فاطمه(س)
مقاله