در ابتدا و انتهای چاپقدیم تقریضات دانشمندان مختلف چاپ شده که برخی از اینها در چاپ جدید در میان شرححالها آمده است،هرچند بسیاری از آنها را سید حسن در جلد دهم که اختصاص به شرح حالنویسنده دارد،گنجانده است،به عنوان نمونه بعد از شرح حال امیر خلیل الحرفوشی ذیل عنوان «هذا الکتاب»،تقریظ شیخ سلیمان ظاهری عاملی را آورده است(187/7). دراعیان نیز برخی از اطلاعات براساس زمان نویسنده ارائه شدهاند که ضروری است در پینوشتهاو تعلیقهها به تغییر اطلاعات اشاره شود،مثلا علامه امین بسیاری از کتابها را مخطوط و غیر چاپیمعرفی میکند که هماکنون به طبع رسیدهاند و یا مثلا در مورد الذریعه آĪا بزرگ طهرانی مینویسد:«صنف معاصرنا الشیخ آقا بزرگ الطهرانی کتابا سماه الذریعة الی تصانیف الشیعة فیستمجلدات»(عالم معاصر ما جناب شیخ آقا بزرگ تهرانی کتابی به نام الذریعة الی تصانیفالشیعة در 6 جلد تألیف نموده است)درحالیکه این شش مجلد،اشاره به طرح اولیۀ کتابذریعه است و هم اکنون الذریعه در 26 جلد به چاپ رسیده است و باید در پانوشتها به این&%00245STKG002G% نکته اشاره گردد. ناقص بودن اطلاعات با توجه به گستردگی کار در اعیان و کمی فرصت و نیز تنها بودن علامه امین در تدوین آن،اطلاعاتی که در مورد برخی شخصیتها نقل شده ناقصاند؛به عنوان مثال:سید در شرح حالابو جحیفه تنها به این نکته بسنده میکند که:«فی الخلاصة بضم الجیم اسمه وهب بن عبد اللهالسوائی بالسین المهملة»(311/2)و حال آنکه به مروری گذرا در کتب مختلف رجالی و حدیثیاطلاعات بسیاری را در مورد وی میتوان یافت
خلّف المستشرقون أسلاف الباحثین الغربیین حالیاً تراثاً لا بأس به من الدراسات المشرقیة والإسلامیة إستفاد منه هؤلاء الباحثون، فالإستشراق تحوّل إلى مجالات علمیة بحتة أصبحت تدرسها الکلیات ومراکز الأبحاث، لکنّ تلک الأبحاث بقیت تخدم أهداف ومصالح الغرب الإمبریالیة فی بعض الموارد، إلا أن الکثیر منها حالیاً نابعة عن وجدان باحثین غربیین أحرار یصنّفون الکتب والأبحاث من أجل إرضاء أطماحهم البحثیة واستکمالاً لمسیرتهم العلمیة. ومن جملة الحقول البحثیة المهمة التی کتب فیها الباحثون الغربیون الکثیر من هذه الدراسات، هی الدراسات الإسلامیة والحدیث الشریف منها بالتحدید سیّما الحدیث الشیعی. ومن هؤلاء الباحثین المعاصرین أستاذ جامعة إدینبرا الدکتور أندرو ج. نیومان الذی شهدنا له العدید من المساهمات فی حقل الفکر الإمامی وبالتحدید دراساته فی الحدیث الشیعی وجهود علماء الإمامیة فی العصر الصفوی وتحدیداً فی موضوع جدلیة الدین والعلماء مع السیاسة ورجالها. وما نهدف إلیه من دراستنا هذه هو نقد کتاب الباحث نیومان الهامّ عن تاریخ الحدیث الشیعی فی القرون التأسیسیة للمذهب الإمامی وأثر النهجَین الفکریَین الهامَّین عند علماء الإمامیة وهما: النهج الأصولی والنهج الإخباری الذی یمثله قم والقمّیون آنذاک فی تدوین أقدم ثلاثة مجامیع روائیة عند الشیعة الإمامیة: المحاسن للبرقی (توفی بین 274ـ280 ه/ 887ـ893 م) وبصائر الدرجات للصفّار القمّی (ت 290 ه/ 903 م) والکافی فی علم الدین للکلینی الرازی (ت 329 ه/ 941 م) وفق منهج التحلیل التاریخی والإستقرائی للنصوص التاریخیة والروائیة سیّما من تلک الکتب.