ظلم ستیزی و عدالت طلبی از اهداف بسیاری از جنبش ها در تاریخ ایران بوده است. این مفاهیم زمانی برجسته می شدند که مردم تحت سلطهٔ حاکمان مستنبد قرار داشتند و اوضاع سیاسی،اجتماعی و اقتصادی رو به وخامت می گذاشت. عصر مغولان و ایلخانان از جمله این دوره های تاریخ ایران است که ظلم و بی عدالتی در جامعه گسترش یافت و باعث پدید آمدن جنبش های مردمی ظلم ستیز و عدالت طلب شد. نهضت شیعی سربداران در قرن هشتم هجری قمری از جنبش های ظلم ستیز و عدالت طلب مخالف مغولان بودکه توانست با بازتولید مفاهیم ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه شیعی حدود نیم قرن در خراسان حکومتی را تشکیل دهد . این پژوهش می کوشد تا پاسخی به این سوال دهد که چرا مفهوم ظلم ستیزی و عدالت طلبی بیشترین نقش را در تشکیل و موفقیّت حکومت سربداران خراسان داشته است ؟نتایج پژوهش بر این نکته تاکید دارد که عدالت طلبی و ظلم ستیزی نهضت سربداران تحت تاثیر نهضت عاشورا و فرهنگ اهل بیت قرار داشته است و این نهضت با توسل به این مفاهیم موفق به تشکیل حکومت شد. لذا شناسایی و معرفی اهداف ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه نهضت شیعی سربداران از اهداف این پژوهش به شمار می آید. روش تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیل و متکی بر منابع کتابخانه ای است.

منابع مشابه بیشتر ...

5a47ccf472e87.JPG

بررسی فرصت های جریان تشیع از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه

آزاده منتظری

رسمیت یافتن تشیع در دوره صفویه پدیده ایست ریشه ­دار در قرن­ ها، جریان­ ها، فرازها و فرودهایی که تشیع در جهت اثبات و تثبیت خود با آن مواجه شد. این پژوهش برآن بوده که به بررسی و کنکاش جریان تشیع و فرصت­ های آن از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه و به رسمیت شناخته شدن تشیع دوازده امامی در ایران بپردازد و حاصل اینکه تمایل و گرایش به تشیع در مسیر تاریخ ایران، از آغاز تا پیش از سقوط بغداد در سال 656 هجری قمری سیر صعودی اما بسیار کندی داشته است اما با حمله خانمان­برانداز مغول به ایران و کشورهای جهان اسلام و فرصت­ های پیش آمده، جریان تشیع چنان شتاب و قدرتی گرفت که پس از گذشت حدود سه قرن با وجود فرقه ­ها و مذاهب گوناگون در ایران، سرانجام رسمیت یافت و به هویت ملی ایران و ایرانی پیوند خورد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5a169868ebdef.JPG

واکاوی مفهوم ظلم ستیزی در نضهت شیعی سربداران

سعیده قره چاهی

مغولان با شکست حکومت خوارزمشاهیان سرزمین ایران را به تصرف خود در آوردند. اوضاع سیاسی اجتماعی این دوره با جنگ ها و نا امنی هاي فراوان همراه بود. مغولان با تشکیل حکومت ایلخانی تا یک صدسال سلطه خود را بر مردم ایران ادامه دادند. این حکومت ستم گر با هر حرکت و جنبش مردمی به سختی مقابله می کرد. با در گذشت ابوسعید آخرین ایلخان مقتدر ایلخانی، سرزمین ایران را هرج و مرج فرا گرفت و جنگ هاي بی شماري بین رقیبان براي تصاحب جانشینی در گرفت. این نبردها براي مردم ایران و بخصوص خراسان نتیجه اي جز ظلم و ستم بیشتر به همراه نداشت. در چنین اوضاعی نهضت شیعی سربداران بر علیه ظلم و بی عدالتی طبقه حاکم شکل گرفت. نهضت سربداران خراسان که ماهیتی ظلم ستیزانه داشت موفق به تشکیل حکومت شد و همچنین از قیام هاي ظلم ستیز سربداران کرمان، سربداران سمرقند و مرعشیان مازندران حمایت کردند. این نهضت با بازتولید مفهوم ظلم ستیزي شیعی و حمایت از قیام هاي ظلم ستیز توانست روحیه مقابله با بیگانگان را در مردم ایران احیاء کند. با عنایت به مطالب فوق بررسی مفهوم ظلم ستیزي و حمایت از قیام هاي ظلم سیزانه در نهضت شیعی سربداران از اهداف و نو آوري پژوهش حاضر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و متکی بر منابع کتابخانه اي می باشد.

تاریخ/دولت های شیعی/ایران/سربداران
مقاله