علامه شعرانی تعلیقات فراوانی بر کتب دینی نظیر تفسیر ابوالفتوح و منهج الصادقین نوشتهاست. در لابلای این تعلیقات نظریات نادری در زمینه جمع و نگارش قرآن و نظم و ترتیب آیات و سورههای آن اظهار کردهاست. حاصل نظریات او این است که نزول دفعی قرآن بر فرشته وحی و نزول تدریجی آن بر قلب پیامبراسلام بودهاست و آن حضرت چنان قرآن را در حافظه داشت که هیچگاه فراموش نمیکرد یا در خواندنش به اشتباه نمیافتاد. جمع آیات در سوره به دستور آن حضرت بود؛ اما جمع سورهها در مصحف به اجتهاد صحابه صورت گرفتهاست و در این خصوص نهی شرعی یا عقلی وجود نداشتهاست .
از جمله رویکردهایی که آموزه ها و مفاهیم دینی با آن ها سنجیده می شود دو رویکرد کلامی و فلسفی است که هر کدام با چند روش و نگرش و با پیش فرض ها و مبانی خاص به مسائل و مفاهیم دینی می نگرند. مقاله پیش رو با توجه به حجم خود، موضوع علم غیب پیامبر و امام راـ که از آموزه های ویژه شیعه به شمار می رود ـ با عنایت به اندیشه چهره های شاخص هریک از مکاتب فلسفی و کلامی مشهور بررسی کرده و به اختصار برآیند نظر هریک را در غیب دانی پیامبر و امام و حد و حدود آن مبتنی بر مبانی و پیش فرض ها، برشمرده و حاصل مباحث را به صورت فشرده آورده است.
از جمله مسایل مورد بحث در حوزه حدیثپژوهی شیعه،"اصول اربعمائة یا اصلهای چهارصدگانه است. اگرچه در اصل این قضیه میان علمای امامیه اختلافنظر وجود ندارد و تقریبا همه حدیثپژوهان شیعه بر آن اتفاقنظر دارند،اما در اینکه معنای اصل چیست و تعداد این اصول چه اندازه است و آغاز نگارش آن به چه دورانی میرسد و چه فرقی میان اصول با کتاب و مصنف است،اختلافنظر پدید آمده است. آنچه در مجال کنونی مورد بحث قرار گرفته،بررسی جوانب مختلف این موضوع است که با تکیه بر منابع متعدد،سعی شده است تصویر روشنی از آن به دست دهد.ضمن آنکه در مباحث پایانی به دیدگاه امام خمینی(ره)در اینباره نیز اشاره شد تا علاوه بر طرح دیدگاه متقدمان،به جایگاه این بحث در اندیشه متأخران نیز اشارتی شده باشد.