منابع مشابه بیشتر ...

5883032294c69.png

امامیه پژوهی در منابع فرقه نگاری اهل سنت

محمدتقی سبحانی, اکبر اقوام کرباسی

التبصير في الدين اثري در دانش فرقه شناسي است که ابوالمظفر اسفرايني در قرن پنجم به رشته تحرير درآورده است. اين کتاب از جمله آثاري است که محققان عرصه شيعه شناسي در بازخواني شيعه از اطلاعات آن بهره مي گيرند. وي کتاب را بر پايه حديث افتراق تاليف کرده و از ميان هفتاد و سه فرقه، بيست فرقه را به شيعه اختصاص داده است. آغاز شکل گيري شيعه امامي که در اين کتاب با عناويني چون رافضي، امامي، قطعيه و اثني عشريه شناسانده شده به ابن سباي يهودي نسبت داده شده است. تفاوت اصلي فرقه اماميه در انديشه اسفرايني بر سر اختلاف در مساله امامت در ميان اين فرقه بوده است. در تصويرگري اسفرايني از اماميه به دليل اين که اين گروه عقيده اي به قرآن و حديث ندارد، به بسياري از مشکلات اعتقادي مانند تحريف قرآن، تشبيه، تجسيم، جبر و ... هم معتقد هستند. در اين ميان ائمه معصومين عليهم السلام جايگاه ممتاز و ويژه اي در التبصير دارند ليکن نه تنها ارتباطي بين روافض و حضرات معصومين عليهم السلام در اين اثر وجود ندارد بلکه به طور اساسي نفي مي گردد. به طور کلي نه همانند يک فرقه نگار بلکه مانند يک اشعري متعصب تلاش کرده که پندار و باور خويش را نيکو بپروراند و در مقابل، تمام معايب و بدي ها را به ديگران به ويژه روافض نسبت داده است.