کتابخانه مجازی ادبیات

لقد وقف عدد من المستشرقین القدامى والمحدثین على مسائل دقیقة ومهمة فی الفکر الشیعی عامة وفی عقیدة التشیع الإمامی بشکل خاص. ومن بین هذه الموضوعات الآیات الکریمة التی تؤشر بشکل لا یقبل التأویل وإثارة الشکوک والتساؤلات وهو موضوع (آل بیت النبی"ص") فمن المعروف أن هناک عدّة آیات تبین المدلول التاریخی والأجتماعی (أی الأسری) لأهل البیت لاسیما ما ورد فی سورة الأحزاب آیة رقم33 إذ قال عزّ من قائل بسم اللّه الرحمن الرحیم (إنّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرجس أهل البیت ویطهّرکم تطهیرا). فالمقصود بتعبیر أهل البیت هاهنا بحسب الکثیر من المفسرین إنهم أهل بیت النبی أو کما أشار رسول اللّه$ فی حدیثه الشریف المعروف فی الفکر الشیعی بحدیث أهل الکساء؛أو حدیث أهل العباءة:- وهم رسول اللّه وعلی وفاطمة والحسن والحسین(. المستشرقون شأنهم شأن عدد من المفسرین المسلمین الذین لا یرغبون بل ولا یرضون أن یکون هذا التعبیر (أهل البیت) مؤشرا بیّنا ومحدّدا بآل بیت النبی$ المنتسبین الیه بصلة الرحم (أولوا الأرحام) والأقربین نسبا. فراحوا یتجولون یمینا وشمالا فی تفسیراتهم التی تهدف أساسا الى توسیع دائرة فحوى هذا التعبیر لجعله یبدو وکأنه عامّا وشاملا؛ محاولة منهم الى إبعاده عن نصّه المرکزی بمعنى أهل بیت رسول اللّه. فهناک من المفسرین المسلمین، ویقف الطبری على رأس القائمة، من فسّر قول اللّه سبحانه وتعالى بأنه لا یشیر الى رسول اللّه والإمام علی والعترة الأخیار بل یشیر الى مضمون عام هو المتعلق بتوصیات اللّه تعالى وأرشاداته الموجهة الى أمّهات المؤمنین

رابرت گلیو از شیعه پژوهان انگلیسیزبان کثیرالتـالیفی اسـت کـه بـرخلاف بسـیاری از مستشرقان و شیعه پژوهان هم عصرش کوشیده است رویکردی عالمانه در پژوهش هـای خویش به کار ببندد. مهم ترین علل تمایز رویکرد پژوهشی او و بیان دیدگاه هایی همسو با باورهای شیعه بهره گیریاش از منابع شیعی است . با این حال ، در جدیدترین پـژوهش خویش ، در طبع سوم دایرةالمعارف اسلام لیدن با عنوان «علی بن ابیطالب » بـه رغـم پیگیری رویکرد پیشین و بررسیهای محققانه و گسترده ، در بحث از جانشینی علی (ع ) و مهم تر از همه درباره رخداد تاریخی غدیر، تحلیلی ناظر به تمام ابعاد موضـوع نـدارد و گاه استدلال ها و استنتاج های تعجب برانگیزی دارد. ضروری است کـه بـدانیم مـدعیان رویکرد عالمانه ٔ پژوهشی در مواجهه با رخداد تاریخی غدیر، با این همه مستندات موثق ، چه دیدگاهی داشته اند و علل آن چیست