هجوم مغولان و استمرار درناك و ویرانگر خانان و سرداران مغول بر سرزمین ایران ، جز تباهی، ویرانی و سقوط ، برایندي نداشت . در برهه اي از این تاریخ پر رنج ، که این قوم بیابانگرد و خشن، با خودکامگی و خصایص غیرِ انسانی، ایرانیان را آماج ظلم و ویرانی خود نموده بودند ، گروهی از مردمان خراسان، حماسه اي شگفت و دوران ساز را آفریدند؛ حماسه اي چنان دوران ساز، که تا دیرگاه بر جان و زبان مردمان این دیار و پژوهشگران دوره هاي تاریخی جاودانه ماند. جنبش سترگ سربداران که از مهم ترین جنبش هاي مستقل ملی و شیعی است ، با هدف نابودي ظلم و ستم و در جست و جويِ روابطِ عادلانه ي انسانی ، عدالت و آزادي پا به عرصه ظهور گذاشت . رهبران این جنبش که اغلب از میان توده هاي مردم ب رخاستند، آرمان هاي والایی چون ظلم ستیزي و بیگانه ستیزي ، دادگري و جوانمردي را پیشه راه خود ساختند ؛ اما این آرمان چندان دوامی نیاورد و رهبران جنبش در پی دست یافتن به قدرت ، یکی پس از دیگري ، گرفتار در چنبره ي قدرت طلبی، کشته شدند و از آرمانِ اولیه ي خویش ، در عمل بازماندند . نگارندگان بر در این جستارِ پژوهشی برآنند تا همراه با پرداختن به ویژگی هاي مثبت این جنبش، به بررسی علل افول سربداران با توجه به عنصر قدرت پرداخته ، چگونگی جابه جاییقدرت در بین رهبران این جنبش را واکاوند و به این پرسشِ اساسی پاسخ گویند که آیا ا ین جنبشِ مردمی به آرمان ها و آرزوهاي خویش دست یافت ؟

منابع مشابه بیشتر ...

5ccf29a06a1da.JPG

واکاوی مفاهیم ظلم ستیزی و عدالت خواهی در نهضت شیعی سربداران خراسان

سعیده قره چاهی, شمس الدین نجمی

ظلم ستیزی و عدالت طلبی از اهداف بسیاری از جنبش ها در تاریخ ایران بوده است. این مفاهیم زمانی برجسته می شدند که مردم تحت سلطهٔ حاکمان مستنبد قرار داشتند و اوضاع سیاسی،اجتماعی و اقتصادی رو به وخامت می گذاشت. عصر مغولان و ایلخانان از جمله این دوره های تاریخ ایران است که ظلم و بی عدالتی در جامعه گسترش یافت و باعث پدید آمدن جنبش های مردمی ظلم ستیز و عدالت طلب شد. نهضت شیعی سربداران در قرن هشتم هجری قمری از جنبش های ظلم ستیز و عدالت طلب مخالف مغولان بودکه توانست با بازتولید مفاهیم ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه شیعی حدود نیم قرن در خراسان حکومتی را تشکیل دهد . این پژوهش می کوشد تا پاسخی به این سوال دهد که چرا مفهوم ظلم ستیزی و عدالت طلبی بیشترین نقش را در تشکیل و موفقیّت حکومت سربداران خراسان داشته است ؟نتایج پژوهش بر این نکته تاکید دارد که عدالت طلبی و ظلم ستیزی نهضت سربداران تحت تاثیر نهضت عاشورا و فرهنگ اهل بیت قرار داشته است و این نهضت با توسل به این مفاهیم موفق به تشکیل حکومت شد. لذا شناسایی و معرفی اهداف ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه نهضت شیعی سربداران از اهداف این پژوهش به شمار می آید. روش تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیل و متکی بر منابع کتابخانه ای است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5a16891027d09.JPG

گسترش نابرابری ها و نقش طبقات و قشرهای اجتماعی در شکل گیری نهضت سربداران

ابوالقاسم رحیمی

حمله و یورش مغولان در قرن هشتم هجري قمري افزون بر بی حرمتی به باورهاي مذهبی، فرهنگی و اجتماعی، فقر اقتصادي را نیز به همراه داشت . ویران گر ي هاي ناشی از حملات ایلخانان مغول منابع و درآمد مالی مردم را با مشکلات فراوانی مواجه کرده بود . به ویژه آن که حاکمان مغول هر بار به بهانه هاي گوناگون از مردم مالیات دریافت می کردند و در این میان طبقات فرودست جامعه، بار سنگین هزینه ها را تحمل می نمودند. نابرابري هاي موجود در جامعه طبقات و قشرهاي اجتماعی مردم منطقه ي سبزوار از جمله عالمان دینی، کشاورزان، دهقانان، روستاییان، پیشه وران، صنعتگران و... را بر آن داشت تا به منظور مقابله با وضع موجود و براندازي حکومت ایلخانان مغول، دست به جنبشی مردمی بزنند . از این ر و نابرابري هاي حاصل از فقر اقتصادي، ناتوانی مالی مردم خراسان، به ویژه منطقه ي سبزوار، را می توان از علل بنیادین شکل گیري نهضت سربداران به شمار آورد. در این پژوهش، با رویکردي جامعه شناسانه، به شیوه اي توصیفی - تحلیلی بر آن خواهیم بود تا افزون بر نمایاندن ناب رابري هاي حاکم بر خراسان در قرن هشتم هجري قمري، به شناسانایی طبقات و قشر هاي اجتماعی و واکاوي نقش آنان در شکل گیري نهضت سربداران، بپردازیم.

تاریخ/دولت های شیعی/ایران/سربداران
مقاله
587b8129c07c0.png

ادبیات اجازه گرفتن کودکان در خانه، با تاکید بر آیه ی 58 سوره نور با تکیه بر بررسی تفاسیر معتبر شیعه و اهل سنت

محبوبه زارع

خانواده در بروز رفتارهاي جنسی کودکان نقشی مؤثر دارد و تربیت درسـت و یـا نادرست در آینده ي کودك تأثیرات خود را به دنبال خواهد داشت. بنـابراین، خـانواده باید در امر تربیت جنسی کودکان کوشا باشد و نکات لازم را به آنـان آمـوزش دهد. یکی از این موارد موضوع «اجازه گرفتن» کودکان است. موضوعی که مسائل دیگـري را به دنبال دارد که رعایت آنها و دادن آموزشهـاي لازم مـی توانـد مـانع بسـیاري از انحرافات گردد. این پژوهش با روش توصیفی- کتابخانه اي سعی دارد تـا بـه مبحـث اجازه گرفتن کودکان، با تأکید بر آیه ي 58 سوره ي نور بپردازد و در این راه از تفاسـیر معتبر شیعه و اهل سنت بهره برده و در ضمن آن به نکات تربیتی نیز اشاره شده است. بر اساس این پژوهش، کودکان، به ویژه کودکان ممیز باید در ساعتهاي مشخصـی از شبانه روز (صبح، قبل از اذان ظهر و بعد از نماز عشا و هنگام خواب) بـراي ورود بـه اتاق والدین خود اجازه بگیرند. والدین نیز باید نکات لازم را در این زمینه بـه کوکـان خود آموزش دهند، آموزش آنها باید تدریجی، بدون سختگیري و سـهل انگـاري و به صورت مستمر باشد و نکاتی همچون آداب شرعی را به کودك آموزش دهند. خود والدین نیز موظفنـد بـا پوشـش مناسـب جلـوي کودکـان ظـاهر گردنـد و از عوامـل برانگیزاننده ي جنسی دوري کنند تا نتایج منفی، همچون بلوغ زودرس نداشته باشند.

قرآن/تفاسیر/پژوهشی
مقاله